Samen met Dijkzone Alliantie Stenendijk (DAS) werken we volop aan de restauratiewerkzaamheden van de monumentale Stenendijk in Hasselt. Het is de eerste zichtbare stap in de uitvoering van de dijkversterking als onderdeel van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken.

De Stenendijk in Hasselt is de ‘laatste muur in Nederland’ die nog overeind staat als bescherming tegen hoogwater en beschermt de omgeving tegen overstromingen vanuit het Zwartewater. De stenen muur is een rijksmonument. De dijk was oorspronkelijk bedoeld om het achterland te beschermen tegen het water van de voormalige Zuiderzee dat via het Zwartewater een bedreiging vormde voor het gebied. 
De aangrenzende landeigenaren waren verantwoordelijk voor het onderhoud (het metselwerk) van de dijk, die daardoor een heel divers karakter kreeg. Onder andere dit metselwerk wordt nu gerestaureerd. Tijdens deze restauratie blijft het unieke karakter van de dijk behouden. 

Uniek verhaal

Dagelijks bestuurslid Breun Breunissen: “De monumentale muur vertelt het rijke verhaal van het leven met water door de eeuwen heen in deze regio. De oudste delen zijn meer dan 500 jaar oud. De muur behoort tot het meest unieke, authentieke en omvangrijke waterschapserfgoed van ons waterschap. Denk aan de lappendeken van het metselwerk, de plantengroei op de muur en de karakteristieke steunberen. Daar zijn we trots op en willen we behouden voor de toekomstige generaties. Ook zij kunnen dan veilig wonen achter de muur.” 

Modern vakmanschap

De focus ligt in de eerste fase van de restauratie op het restaureren van het metselwerk in het bovenste deel van de muur. Dit gebeurt op een milieuvriendelijke manier. De restauratie wordt namelijk emissieloos uitgevoerd met elektrisch aangedreven gereedschap. Bij de restauratie is veel aandacht voor de monumentale waarde en de uitstraling van de muur. Zo wordt voor ieder van de ruim 80 muurvakken bekeken welk steentype er wordt gebruikt voor het vervangen van stenen. Om te voorkomen dat er onnodig korstmossen of muurplanten verdwijnen, worden alleen die delen van de muur schoongemaakt waar ook daadwerkelijk het voeg- en metselwerk wordt gerestaureerd. 

“Stenendijk erg speciaal”

Eric Withaar, algemeen directeur van het Hoogwaterbeschermingsprogramma: “De start van de werkzaamheden is belangrijk. Zonder onze dijken en duinen zou 60% van Nederland regelmatig onder water staan. Om overstromingen in Nederland te voorkomen, versterken wij daarom de komende dertig jaar in heel Nederland 1.500 kilometer aan dijken en 500 sluizen en gemalen. Het is fijn dat we tijdens deze monsterklus het unieke karakter van de monumentale muur kunnen behouden. Want deze dijk is wel erg speciaal.” 

Bereikbaarheid

Tijdens de werkzaamheden is er enige hinder op de Stenendijk. Voor wandelaars en fietsers blijft de dijk zoveel mogelijk bereikbaar. De Stenendijk is halverwege afgesloten voor gemotoriseerd verkeer. Het restauratiewerk duurt naar verwachting tot maart 2022.