Nieuwbouw maakt gemaal de Stouwe klaar voor de toekomst op historische locatie
Op een historische plek met een 100 jaar oude keersluis en precies op de grens van de gemeenten Ommen en Dalfsen is Waterschap Drents Overijsselse Delta (WDODelta) begonnen met de nieuwbouw van gemaal de Stouwe. Naast de belangrijke functie voor het aan- en afvoeren van water, hoopt het waterschap ook van het gemaal een trekpleister te maken voor fietsers en wandelaars. Onder andere met het plaatsen van de eerste vislift in het werkgebied van WDODelta.
Het waterschap vernieuwt het gemaal met twee krachtige pompen om water aan te voeren en een extra pomp die water bij veel regen kan afvoeren naar de Vecht. Het water afvoeren kan bij normale weersomstandigheden via de nieuw te bouwen stuw.
Vislift
Voor de vismigratie wordt een vispassage aangelegd. Deze zijn er in vele soorten en maten. Bij gemaal de Stouwe kiest het waterschap voor de eerste vislift in zijn werkgebied. Met de vislift kunnen vissen via verschillende ‘kamers’ van laag naar hoog en andersom veilig langs het gemaal zwemmen. De bestaande historische keersluis heeft geen functie meer, maar wordt wel gerestaureerd en blijft behouden.
“Veel techniek op klein stukje grond”
In droge periodes pompt gemaal De Stouwe water vanuit de Vecht het achterliggende gebied in. Bij veel regen voert het water uit het gebied juist af op de Vecht. Omdat de Vecht een regenrivier is, kan het waterpeil snel stijgen. Is het water in de Vecht hoger dan in het gebied, dan zorgt een extra pomp ervoor dat het water alsnog vanaf de Stouwe wordt afgevoerd op de Vecht. “Veel techniek op een klein stukje grond dat we slim hebben samengebracht", vertelt Jannick Knol van het waterschap. “We maken het gemaal klaar voor de toekomst met een knipoog naar het verleden.”
Rustpunt
Die knipoog is bijvoorbeeld terug te zien in de zogeheten bovenbouw van het gemaal. Dat is het zichtbare deel dat zich boven de grond bevindt. Deze bovenbouw is ontworpen door een architect en wordt gebouwd in dezelfde stijl als de oude keersluisdeur. Hierdoor past het gemaal straks goed in de omgeving. Met een bankje, een informatiebord en de via een klein bruggetje te bereiken vislift, hoopt het waterschap dat het gemaal straks een rustpunt is voor fietsers en wandelaars.
Hessenweg
De naam Stouwe herinnert aan de ontwatering van de uitgestrekte veengronden aan de noordkant van het Vechtdal. Deze ‘ontginningslijn’ werd ook de grens tussen de buurtschappen Varsen en Leusen. De historische Hessenweg die de noordflank van de rivier volgt, kruiste bij de oude keersluis het water. Met deze keersluis kon de Stouwe worden afgesloten van de Vecht in tijden van hoogwater.