Hoe is het gesteld met de waterkwaliteit?

De kwaliteit van ons water is belangrijk voor ons allemaal. Voor u als agrariër is water bijvoorbeeld een onmisbaar productiemiddel. In Europees verband zijn afspraken gemaakt over de kwaliteit van het oppervlaktewater. Dit is gedaan in een Europese richtlijn genaamd de Kaderrichtlijn Water (KRW). De richtlijn is in 2000 vastgesteld en heeft als doel uiterlijk in 2027 een goede waterkwaliteit te bereiken.

Wat bedoelen we als we praten over waterkwaliteit?

Waterkwaliteit gaat niet alleen over de concentratie van verontreinigde stoffen in het oppervlaktewater. Naast een goede chemische waterkwaliteit moet er in 2027 ook sprake zijn van gezond water waarin vissen, insecten en waterplanten zich thuis kunnen voelen. Voor alle wateren in Nederland zijn specifieke doelen vastgelegd. Deze doelen verschillen per waterlichaam, omdat een kanaal heel anders is dan een stromende beek of een ven in een natuurgebied.

Over het algemeen is de waterkwaliteit in Nederland de afgelopen decennia verbeterd. Veel wateren zijn bijvoorbeeld helderder geworden. Tegelijkertijd moeten we ook vaststellen dat we er nog niet zijn. Leefgebieden voor planten en dieren moeten worden hersteld, blokkades voor vissen moeten worden verwijderd, en het water moet weer schoon en gezond worden en blijven. We zien ook dat de concentraties fosfor en stikstof in een aantal wateren nog te hoog zijn. Ook zien we op sommige plekken nog te hoge concentraties aan gewasbeschermingsmiddelen.

Daarom nemen we allerlei maatregelen. De doelen waar we naartoe werken en de maatregelen waarmee we die doelen hopen te bereiken, zijn opgenomen in zogenaamde factsheets per KRW-waterlichaam.

Naast deze inrichtingsmaatregelen werken we ook aan een lagere concentratie van bijvoorbeeld stikstof en fosfaat in het oppervlaktewater. Dit doen we door het rioolwater op de rioolwaterzuiveringen nog beter te zuiveren. Andere partijen zullen ook inspanningen moeten verrichten, zoals gemeenten, industrie en ook de agrarische sector. 

De waterkwaliteit in ons werkgebied

Kijken we naar stikstof en fosfor, dan voldoet ongeveer 80% van onze KRW-waterlichamen aan de gestelde doelen. Dat is op zich natuurlijk positief. Wel moeten we hierbij zeggen dat het water dat via de IJssel en/of het IJsselmeer ons gebied instroomt, hier een grote rol speelt. Dat water heeft namelijk lage concentraties stikstof en fosfor. We staan dan ook voor de opgave om ook de resterende waterlichamen te laten voldoen aan de gestelde doelen. Daarnaast geldt voor het oppervlaktewater het doel om ook in de toekomst te blijven voldoen. Klimaatverandering heeft een negatieve invloed op de waterkwaliteit en het bijbehorende grillige neerslagpatroon met veel water in korte tijd draagt ook niet positief bij aan waterkwaliteit. Door klimaatverandering komen ook langere droogteperiodes voor. Droogte en verdroging hebben ook een negatieve invloed op de waterkwaliteit.

Kijken we naar de concentraties nutriënten in het oppervlaktewater, dan kunnen we stellen dat veel KRW-waterlichamen voldoen. Dat betekent alleen niet dat we er al bijna zijn. We zien immers ondanks gunstige concentraties aan nutriënten op veel locaties nog een teveel aan deze stoffen door bijvoorbeeld woekering van waterplanten, kroos of algen. Mogelijk dat een deel van de nutriënten ophoopt in de bodem waardoor deze beschikbaar blijft en/of in waterplanten gaat zitten. Naast een juiste concentratie aan nutriënten in het oppervlaktewater moeten ook vissen, insecten en waterplanten zich er thuis kunnen voelen. Het is blijvend zaak om ook als agrarische sector bij te dragen aan een goede waterkwaliteit. 

Subsidieregelingen voor agrariërs

Voldoende en schoon water is cruciaal voor de toekomst van uw bedrijf. Om beter voorbereid te zijn op periodes van droogte of extreme neerslag, kunt u verschillende maatregelen treffen op uw terrein. Deels worden die maatregelen ook gesubsidieerd. Onder andere via de subsidieregeling Zoetwatervoorziening Oost-Nederland (ZON) en/of het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). 

ZON-subsidie

Met de ZON-subsidie kunt u 40% van de kosten voor bodem- en watermaatregelen laten vergoeden, tot een maximum van €20.000 per bedrijf. Daarnaast is er voor een bedrijfsbodem- en waterplan een subsidie van 80% beschikbaar, tot maximaal €2.000 per bedrijf. Twijfelt u over welke stappen u het beste kunt zetten? Vraag dan een gratis keukentafelgesprek aan met een gebiedsmakelaar. Voor sommige maatregelen is een gesprek met de gebiedsmakelaar verplicht.

De ZON-subsidie is beschikbaar voor zowel het Drentse als Overijsselse deel van ons beheergebied via het landbouwportaal.

DAW-subsidie

Binnen het Drentse deel van ons beheergebied is daarnaast DAW-subsidie beschikbaar voor erfsaneringen. Denk hierbij onder andere ook aan de wasplaatsen voor machines en/of voertuigen die in aanraking zijn geweest met gewasbeschermingsmiddelen. Met de DAW-subsidie kunt u 40% van de kosten voor bodem- en watermaatregelen laten vergoeden, tot een maximum van €10.000 per bedrijf. Deze DAW-subsidie is beschikbaar voor agrariërs binnen het Drentse deel van ons beheergebied via het landbouwportaal. In het Drentse deel van ons beheergebied worden daarnaast verschillende maatregelen gesubsidieerd om te werken aan waterkwaliteit en -kwantiteit via de Agrarische Natuur Drenthe. Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met Weijnand Saathof (06-21275712) of w.saathof@andrenthe.nl

Later dit jaar volgt nog een DAW-openstelling binnen het Overijsselse deel van het beheergebied.