Maatgraven, Berkumer kolk en de naastliggende dijk zijn sluipenderwijs steeds meer uitloopgebied voor recreanten geworden. Dit komt niet overeen met de verplichting die de eigenaren van de gronden hebben om natuur te beschermen en te ontwikkelen. De gebieden zijn nooit officieel toegankelijk geweest voor recreatie, maar het werd gedoogd. Hier komt verandering in. Er zal in de toekomst strenger gehandhaafd worden op het niet-betreden van de gebieden en het beheer wordt integraal opgepakt. Op deze manier hopen de eigenaren, Landschap Overijssel, Heuvelman projecten en Waterschap Drents Overijsselse Delta, dat de rust in het gebied terugkeert en de natuurwaarden herstellen en verder ontwikkelen. Recreanten kunnen gebruik maken van de naastliggende struinwaard of de dijklanden. Deze laatste wordt met extra wandelpaden ingericht. 

Natuurwaarden

De Maatgraven is onderdeel van het Natura 2000-gebied Uiterwaarden, Zwarte Water en Vecht. Dit betekent dat het op Europese schaal zo bijzonder is, dat het extra beschermd moet worden. Dat het gebied waardevol is voor de natuur, blijkt wel. Het gebied kenmerkt zich door kievitsbloemhooi-landen en zogenaamde stroomdalgraslanden die erg uniek en kwetsbaar zijn. Langs de oever van de Berkumer Kolk worden steeds vaker knaagsporen van de bever aangetroffen. Ook de otter maakt gebruik van het gebied. Daarnaast leven en broeden verschillende vogels in het gebied, zoals de ijsvogel en weidevogels zoals de grutto, tureluur en scholekster. 

Overlast

De afgelopen jaren is het aantal bezoekers van de Maatgraven, Berkumer kolk en de naastliggende dijk toegenomen. Het is mooi dat steeds meer mensen de natuur weten te waarderen en opzoeken, maar het zorgt ook voor overlast. Groepen jeugd bezochten de gebieden na zonsondergang, soms werd er met auto’s en brommers in het gebied gereden en er werd geregeld vuurtje gestookt. Het afval bleef achter in het terrein. Naast het extra werk dat de beheerders hebben met het opruimen van de rommel, zorgt de recreatie voor verstoring van de natuur en overlast in de omgeving. De weidevogels die hun nesten op de grond maken, worden verjaagd. Maar ook de otter en bever vindt geen rust in het gebied wanneer het te druk is. 

Andere uitloopmogelijkheden

De terreineigenaren verwijzen naar de naastliggende Struinwaard om toch te kunnen genieten van de natuur. Dit gebied is, samen met bewoners van Berkum, ingericht als struinnatuur. In de aankomende periode wordt het naastliggende agrarische cultuurlandschap de Dijklanden ingericht met extra paden voor recreanten. 

Ander beheer

De grondeigenaren van Maatgraven, de Berkumer kolk en de naastliggende dijk maken, samen met de gemeente Zwolle, plannen om het gebied als één te gaan beheren. De mogelijkheid om dit met grazers te doen wordt zeker niet uitgesloten. Het beheer zal erop gericht zijn de kievitsbloemhooi-landen en stroomdalgraslanden beter te gaan ontwikkelen. Ook zal de rust beter bewaakt worden, zodat de weidevogels maar ook watervogels en zoogdieren zoals de otter en bever kunnen leven in het gebied. Dat het gebied niet toegankelijk is, zal in het gebied worden gecommuniceerd met panelen, bebording en afrastering.